Zoeken

Haal hbo-talent en kennis in huis
Hoe kun je als bedrijf meedoen aan een ‘werkend leren’-traject?

Handreiking voor bedrijven

Door het stimuleren van talentontwikkeling haal je nieuwe kennis en vaardigheden je bedrijf binnen, waardoor je makkelijker kunt groeien en innoveren. De Mkb-route in het hbo zet in op meer samenwerking tussen mkb-bedrijven, brancheverenigingen en hogescholen bij het ontwikkelen van opleidingstrajecten in het hbo die voor het mkb relevant zijn.

Mbo-studenten lopen tijdens hun opleiding vaak stage in een mkb-bedrijf of zijn daar al aan het werk. Voor hbo-studenten (vanuit mbo én havo/vwo) is een stage- of werkplek in het mkb niet vanzelfsprekend. Terwijl het mkb ook hun veel te bieden heeft! Een Mkb-route in het hbo kan hbo-studenten helpen bij het optimaal benutten van een werkplek als leerplek. Daarnaast willen ook mbo-studenten en (in beperktere mate) havisten een vervolgstap in het hbo in combinatie met betaald werk doen.

Op een aantal hogescholen worden al Mkb-routes aangeboden. In deze handreiking delen we hun ervaringen en best practices en verspreiden we de kennis die zij hebben opgedaan.

Wat is de Mkb-route in het hbo?

De Mkb-route is een hbo-opleiding waarin werken en leren tegelijkertijd plaatsvinden én inhoudelijk met elkaar verbonden zijn. Een hbo-student is of komt in dienst van een mkb-bedrijf en wordt daar, werkend en lerend, opgeleid voor een formele graad in het hoger beroepsonderwijs. Dit kan een associate degree (Ad) of bachelordiploma zijn.  Het grootste deel van het leren op de werkplek plaatsvindt, tegelijkertijd volgt de student parttime onderwijs op een hogeschool. Het werkend leren wordt vastgelegd door een tripartiete overeenkomst tussen student, hogeschool en mkb-bedrijf.

 

Waarom zou je als bedrijf deelnemen aan een Mkb-route?

Misschien vraag je je af waarom je als bedrijf zou deelnemen aan een Mkb-route. We zetten daarom een aantal voordelen voor je op een rij:

Reden 1: Nieuwe medewerkers aantrekken en bestaande medewerkers behouden
Veel mkb-bedrijven zitten te springen om (hooggeschoold) personeel, vanwege vergrijzing of bijvoorbeeld uitbreiding van de bedrijfsactiviteiten. In de Mkb-route in het hbo gaan studenten vroegtijdig aan de slag in mkb-bedrijven in leer-werktrajecten. Niet alleen kun je als bedrijf zo nieuwe mensen binnenhalen, ook kunnen je eigen medewerkers zich verder ontwikkelen en hun werk- en denkniveau versterken.

Reden 2: Innovatiever kunnen werken
Hbo-studenten geven je bedrijf belangrijk nieuw innovatief vermogen. Niet alleen kijken zij op een frisse manier tegen bestaande situaties aan, ook krijgen zij op de hogeschool onderwijs in nieuwe inzichten en technieken. Denk hierbij aan digitalisering en (bredere) technologische ontwikkeling, internationalisering (met kansen en risico’s) en verduurzaming (energietransitie en toenemende circulariteit). Heb je als mkb-bedrijf een medewerker in dienst (genomen) die deze route volgt, dan ontwikkel je als bedrijf mee met de student!

Reden 3: Vakmensen opleiden voor de sector
Het mkb staat voor belangrijke uitdagingen. Innovatie en vakmanschap in het mkb zijn van groot belang voor veel sectoren die cruciaal zijn voor de Nederlandse economie. Het aantrekken en behouden van goed gekwalificeerde werknemers zijn daarvoor vanzelfsprekend een voorwaarde.

Reden 4: Sociale motieven
Schoolverlaters (mbo en hbo) zijn niet automatisch gekwalificeerd wanneer zij een opleiding afgerond hebben. Een groot deel van hun kennis en vooral ook de toepassing ervan kunnen zij niet opdoen in de banken van hun hbo-opleiding. Samen met het mbo en hbo leiden we werknemers op en samen zorgen we ervoor dat zij via een uitdagende baan een bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van de Nederlandse samenleving.

Reden 5: Leercultuur versterken
Het creëren van leer-werkplekken versterkt de leercultuur in een bedrijf. Niet alleen de hbo-student, maar alle medewerkers zien hoe leren en werken op de werkvloer kunnen worden gecombineerd.

Reden 6: Betere aansluiting theorie en praktijk
Bedrijven kunnen door deelname aan de Mkb-route hun relatie met opleiders verbeteren en bijdragen aan een betere aansluiting tussen theorie en praktijk.

Welke rol speelt het mkb in de Mkb-route in het hbo?

Voor bedrijven is een belangrijke rol weggelegd in de Mkb-route. Duaal leren/werkend leren betekent immers dat het leren grotendeels op de werkplek plaatsvindt. De werkplek is dus essentieel, evenals de wijze waarop de student wordt gefaciliteerd en begeleid op die werkplek.

Hoe beter opleiding en praktijk aansluiten, hoe beter het is voor de student én het bedrijf. Dit kent natuurlijk zijn grenzen: in een opleiding worden veel studenten opgeleid, voor een veelheid aan verschillende bedrijven. Goede manieren om betrokkenheid te creëren zijn bijvoorbeeld:
deelnemen aan een arbeidsmarktonderzoek, meedenken in een werkveldcommissie, meedenken in de ontwikkeling van de opleiding, feedback geven tijdens een opleidingstraject, je verdiepen in goede praktijkbegeleiding en iemand daar ook tijd en ruimte voor geven.

 

Handreikingen en tips

Hieronder vind je handreikingen en andere relevante documenten. Ook geven we een aantal tips voor het opzetten van een Mkb-route in het hbo.

Tips

Tip 1: Bel met een opleidingsmanager van een hogeschool in de buurt.

In het gesprek kun je verkennen wat je als bedrijf kunt doen en hoe je kunt samenwerken.

Tip 2. Begin klein.

Een student een leerwerkplek geven is het begin van een mooie samenwerking. En wellicht kun je op den duur bijvoorbeeld meedenken over de inhoud van de opleiding.

Tip 3: Bedenk van tevoren goed wat een leerwerkplek in je bedrijf betekent.

Een student is niet zomaar een goedkope arbeidskracht die direct inzetbaar is, maar moet tijdens de opleiding als een volwaardige medewerker worden behandeld. Daarnaast is de hbo-student ook een leerling: er moet een veilige leeromgeving zijn met ruimte voor vragen en fouten.

Tip 4: Betrek medewerkers bij het vormgeven van de leerwerkplek.

Veel werknemers krijgen te maken met de student als hij/zij eenmaal aan het werk gaat. Bespreek met medewerkers wat precies de functieomschrijving van de student is. Laat medewerkers aangeven wat hun verwachtingen zijn en geef aan wat wel en niet mogelijk is.

Tip 5: Selecteer de praktijkbegeleider zorgvuldig.

Praktijkbegeleiding is belangrijk, dus selecteer de praktijkbegeleider zorgvuldig. De praktijkbegeleider moet zich van tevoren verdiepen in de opleiding en de studentopdrachten; geef hem/haar daarvoor de tijd.

Tip 6: Koppel studenten onderling als er meerdere zijn.

Indien er meerdere studenten in het bedrijf leren en werken, zorg er dan voor dat zij van elkaars ervaringen kunnen profiteren en dat zij vanaf het begin van hun leerwerktraject met elkaar in contact zijn. Faciliteer dit contact, zowel in ruimte als in tijd.

Tip 7: Regel het financieel gedeelte van tevoren goed.

Breng van tevoren goed in kaart wat de financiële gevolgen zijn van het creëren van een leerwerkplek. Wat zijn de te verwachten kosten? Zijn er subsidies waarvan je gebruik kunt maken, zoals de Subsidieregeling praktijkleren, de SLIM-regeling of Opleidings- en Ontwikkelingsfondsen? En kun je misschien met andere werkgevers samenwerken bij het in dienst nemen van leerlingen?