Studenten werven voor een ‘werkend leren’-traject
Hoe maak je studenten enthousiast voor een Mkb-route in het hbo?

Handreiking voor hogescholen/studentcommunicatie

Mbo-studenten lopen tijdens hun opleiding vaak stage in een mkb-bedrijf of zijn daar al aan het werk. Voor hbo-studenten (vanuit mbo én havo/vwo) is een stage- of werkplek in het mkb niet vanzelfsprekend. Terwijl het mkb ook hun veel te bieden heeft! Een Mkb-route in het hbo kan hbo-studenten helpen bij het optimaal benutten van een werkplek als leerplek. Daarnaast willen ook mbo-studenten en (in beperktere mate) havisten een vervolgstap in het hbo in combinatie met betaald werk doen.

Op een aantal hogescholen worden al Mkb-routes aangeboden. In deze handreiking delen we hun ervaringen en best practices en verspreiden we de kennis die zij hebben opgedaan.

Wat is de Mkb-route in het hbo?

De Mkb-route is een hbo-opleiding waarin werken en leren tegelijkertijd plaatsvinden én inhoudelijk met elkaar verbonden zijn. Een hbo-student is of komt in dienst van een mkb-bedrijf en wordt daar, werkend en lerend, opgeleid voor een formele graad in het hoger beroepsonderwijs. Dit kan een associate degree (Ad) of bachelordiploma zijn.  Het grootste deel van het leren op de werkplek plaatsvindt, tegelijkertijd volgt de student parttime onderwijs op een hogeschool. Het werkend leren wordt vastgelegd door een tripartiete overeenkomst tussen student, hogeschool en mkb-bedrijf.

Waarom een Mkb-route in het hbo?

Een Mkb-route is interessant voor studenten, hbo-opleidingen en voor bedrijven en hun werknemers:

• Afgestudeerde mbo-4 studenten kunnen zich verder ontwikkelen en kunnen dit doen in combinatie met een baan en salaris.
• Gediplomeerde havisten die zich goed willen voorbereiden op de arbeidsmarkt en zich nog willen doorontwikkelen maar niet fulltime willen studeren, kunnen studie en werk combineren.
• Studenten (bijvoorbeeld havisten) die uitvallen uit een voltijd hbo-opleiding kunnen eventueel toch in een deeltijd- of duale Ad of bachelor hun hbo-studie afronden en het diploma behalen terwijl zij al aan het werk zijn.
• Huidige medewerkers die werken op mbo-4-niveau of hoger kunnen in combinatie met hun werk de stap naar het hbo maken.
• Huidige medewerkers die werken op hbo-niveau maar nog geen hbo-diploma hebben, kunnen hun doorontwikkeling (werkend leren) verzilveren met een hbo-diploma.
• Werkenden of werklozen met een minimaal een mbo 4- of vo-diploma die zich willen omscholen (zijinstromers) kunnen dit ook in een Mkb-route doen.

De voordelen voor studenten

Bij de communicatie richting aankomende studenten is het belangrijk om de voordelen van de Mkb-route voor hen te benadrukken. De voordelen voor studenten zijn:

• Je combineert werken en leren (meestal een dag studeren en vier dagen werken). Dat betekent dat elke week afwisselend is. Dat is bijvoorbeeld aantrekkelijk voor studenten en werknemers die er tegenop zien om voltijds te studeren.
• Je haalt een erkend hbo-diploma door het volgen van een tweejarige associate degree (Ad) of vierjarige bacheloropleiding.
• Je krijgt salaris van het mkb-bedrijf waar je werkt, omdat je een vaste baan hebt.
• Je doet kennis en ervaring op die steeds meer gevraagd wordt in vacatures.
• Je kunt alles wat je leert direct toepassen in de praktijk.
• Vaak kun je na het behalen van je diploma in dienst blijven of doorgroeien in het mkb-bedrijf.
• Werken in een mkb-bedrijf geeft je een brede verantwoordelijkheid. Ondernemerschap, eigenaarschap en denken in oplossingen staan centraal binnen mkb-bedrijven.
• Er gebeurt veel binnen mkb-bedrijven, waardoor elke dag anders is. Zij krijgen bijvoorbeeld steeds meer te maken met complexe klantvragen, technologische ontwikkelingen en digitalisering. Dit vergt een hoge mate van flexibiliteit van het bedrijf en zijn werknemers.
• In het mkb ligt in tegenstelling tot in grotere bedrijven de nadruk veel meer op je rol dan op een functie. Samen met collega’s werk je aan resultaat, waarbij doorgaans veel ruimte is voor eigen initiatief.
• Mkb-bedrijven hebben een informelere cultuur en de communicatielijnen zijn kort. Hierdoor heb je binnen het mkb veel meer invloed en zicht op het eindresultaat van je werk.

Verschillende doelgroepen aanspreken

Bij het werven van studenten is het belangrijk om goed voor ogen te hebben welke doelgroepen je wilt aanspreken. Die zijn immers vaak heel verschillend! Deelnemers van de Mkb-route in het hbo hebben doorgaans heel verschillende achtergronden: het kunnen studenten zijn die mbo-4 hebben afgerond, scholieren die de havo nog gaan afronden, hbo-studenten die dreigen uit te vallen, maar ook werkenden met een mbo-diploma die willen doorleren of zich willen omscholen, of werknemers die al op hbo-niveau werken en hun kennis en ervaring willen ‘verzilveren’ met een diploma.

Bij de werving van de verschillende doelgroepen moet worden gevarieerd in wervingskanalen, toon van de communicatie en boodschap. Een jongere voelt zich misschien aangesproken door het woord ‘student’, een werknemer van veertig ziet zichzelf eerder als ‘werkende die leert’, zo blijkt uit onderzoek van Motivaction.

Persona’s: wie zijn de potentiële deelnemers?

Wie zijn de potentiële deelnemers aan een Mkb-route in het hbo? Wat zijn hun drijfveren en motivatie? Welke wensen en behoeftes hebben ze als het gaat om een dergelijke route? Deze inzichten zijn van belang om een route goed te kunnen inrichten. En om de communicatie en werving effectief te laten zijn. Daarom hebben we hier onderzoek naar laten doen. Op basis hiervan hebben we drie studentpersona’s uitgewerkt: de nieuwsgierige student, de doelgerichte doorstromer en de onafhankelijke zij-instromer.